Đại tướng Chu Huy Mân - Nhà chính trị, quân sự xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Nghệ An

(Bqp.vn) - Với hơn 70 năm tham gia hoạt động cách mạng, Đại tướng Chu Huy Mân, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, nguyên Phó Bí thư Đảng ủy Quân sự Trung ương (nay là Quân ủy Trung ương), nguyên Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam là nhà chính trị, quân sự tài ba, tấm gương sáng về đạo đức cách mạng, người con ưu tú của quê hương Nghệ An đã có nhiều công lao và cống hiến to lớn cho sự nghiệp cách mạng, góp phần xứng đáng vào công cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Các đồng chí lãnh đạo Quân đội và tỉnh Nghệ An chụp ảnh cùng các đại biểu dự Hội thảo khoa học “Đại tướng Chu Huy Mân - Nhà chính trị, quân sự xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Nghệ An”, ngày 17/3/2023.

Nhà quân sự, chính trị xuất sắc của cách mạng Việt Nam

Cuộc đời hoạt động cách mạng của Đại tướng Chu Huy Mân gắn liền với sự nghiệp cách mạng dưới sự lãnh đạo của Đảng. Từ Đội phó Đội tự vệ Đỏ của xã, đồng chí được được bầu làm Bí thư Huyện ủy lúc mới 23 năm tuổi đời, 6 năm tuổi Đảng. Được thử thách, rèn luyện trong phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh, đồng chí đã sớm bộc lộ những tố chất và bản lĩnh của người lãnh đạo, người tổ chức vận động quần chúng của Đảng.

Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Trưởng Ban Chỉ đạo hội thảo trao quà tặng thân nhân gia đình Đại tướng Chu Huy Mân.

Trong lao tù của đế quốc, đồng chí là một đảng viên kiên trung, “biến nhà tù thành trường học cách mạng”, dũng cảm vượt ngục trở về với phong trào cách mạng, tham gia lãnh đạo khởi nghĩa giành chính quyền ở tỉnh Quảng Nam, làm Phó Bí thư Tỉnh ủy, rồi Chủ tịch Ủy ban quân chính Khu C (gồm các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên và Quảng Nam). Trong kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, đồng chí trải qua các cương vị Chính ủy, Trung đoàn trưởng, Chính ủy Đại đoàn, lãnh đạo, chỉ huy đơn vị tham gia nhiều trận đánh, nhiều chiến dịch, góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến trường kỳ.

Hòng khuất phục người đảng viên trẻ tuổi, thực dân Pháp bắt giam, đày đồng chí đi lên tận Tây Nguyên, nơi rừng thiêng, nước độc để làm nhụt ý chí đấu tranh. Với bản lĩnh kiên cường, đồng chí Chu Huy Mân đã vận động các bạn tù chính trị, biến nhà tù thành trường học cách mạng, dũng cảm vượt ngục trở về tham gia lãnh đạo đấu tranh giành chính quyền ở Quảng Nam thắng lợi.

Trong 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp, đồng chí sớm tỏ rõ tài năng quân sự của mình, trên cương vị Trung đoàn trưởng, Chính ủy; Chính ủy, Bí thư Đảng ủy Đại đoàn 316, đồng chí Chu Huy Mân đã lãnh đạo, chỉ huy đơn vị lập nhiều chiến công trên Đường số 4, góp phần biến con đường xương sống trong phòng tuyến biên thùy của địch trở thành nỗi ám ảnh, là “con đường tử địa” của chúng. Đồng chí đã lãnh đạo chỉ huy đơn vị tham gia nhiều chiến dịch lớn, lập nhiều chiến công vẻ vang, góp phần làm nên những chiến thắng: Việt Bắc - Thu Đông (1947), Biên giới (1950), Hòa Bình (1951), Tây Bắc (1952), Điện Biên Phủ (1954),... góp phần vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trên cương vị Phó Bí thư Khu ủy, Chính ủy, Bí thư Quân khu ủy Quân khu 5, Tư lệnh kiêm Chính ủy - Bí thư Đảng ủy mặt trận Tây Nguyên, Tư lệnh kiêm Phó Chính ủy Quân khu 5, với tài năng quân sự và nhãn quan chính trị sắc sảo, đồng chí luôn có những dự đoán và phát hiện những vấn đề nảy sinh trên chiến trường, quán triệt tư tưởng tiến công chiến lược, lấy ít địch nhiều, phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi lực lượng, giành thắng lợi cả về quân sự và chính trị, giữ vững thế chủ động chiến lược. Bản lĩnh kiên cường, trí tuệ sáng tạo với những phát kiến độc đáo, mang tính đột phá chiến lược trong phát động quyết tâm đánh giặc toàn dân, lãnh đạo xây dựng, phát huy thế trận chiến tranh nhân dân, đồng chí Chu Huy Mân đã cùng Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Mặt trận Tây Nguyên lãnh đạo quân và dân trên địa bàn lần lượt đánh bại các chiến lược, chiến thuật của Mỹ, ngụy, đưa Khu 5 “đi đầu diệt Mỹ” với những chiến công vang dội như Núi Thành, Vạn Tường, Plây Me - Ia Đrăng. Nơi đây đã ghi dấu ấn của nhà lãnh đạo, chỉ huy Chu Huy Mân với những thắng lợi mang tầm chiến lược như: Ba Gia (năm 1965), Sa Thầy (năm 1966), Tết Mậu Thân (năm 1968), Cấm Dơi - Quế Sơn (năm 1972), Nông Sơn - Thượng Đức (năm 1974), Đà Nẵng (năm 1975)..., góp phần cùng quân và dân cả nước “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Đất nước thống nhất, trong những năm 1976 - 1986, đồng chí Chu Huy Mân đã cùng Quân ủy Trung ương - Bộ Quốc phòng đề xuất với các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương và quyết sách đúng đắn, đồng thời trực tiếp lãnh đạo, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, chăm lo xây dựng Quân đội theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”. Với vốn kiến thức sâu rộng, tư duy nhạy bén, kinh nghiệm cả về quân sự và chính trị dạn dày trong những năm tháng chiến tranh, đồng chí đã góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đánh thắng hai cuộc chiến tranh xâm lược ở biên giới Tây Nam và biên giới phía Bắc, làm tròn nghĩa vụ quốc tế đối với nhân dân Cam-pu-chia.

Thượng tướng Lê Huy Vịnh và các đại biểu thăm quan khu trưng bày sách về Đại tướng Chu Huy Mân tại Hội thảo khoa học “Đại tướng Chu Huy Mân - Nhà chính trị, quân sự xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Nghệ An”, ngày 17/3/2023.

Là một chiến sĩ cộng sản quốc tế trong sáng, thủy chung, với tài năng, sáng tạo, bản lĩnh, sự quyết đoán cao của nhà lãnh đạo quân sự - chính trị song toàn, đồng chí chỉ huy Trung đoàn 74 tham gia Chiến dịch Thập Vạn Đại Sơn giúp cách mạng Trung Quốc. Trên cương vị Trưởng đoàn kiêm Bí thư Đảng ủy Đoàn cố vấn quân sự giúp cách mạng Lào, đồng chí đã góp phần xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng Lào lớn mạnh, mở rộng vùng căn cứ, tổ chức nhiều chiến dịch lớn, giải phóng cánh đồng Chum, Xiêng Khoảng và nhiều vùng đất quan trọng khác, là tiền đề quan trọng để cách mạng Lào phát triển, giành được những thắng lợi to lớn, giúp cách mạng Lào vượt qua những thời điểm cam go, thử thách, góp phần bồi đắp tình đoàn kết hữu nghị đặc biệt giữa hai nước Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam.

Trung tướng Trịnh Văn Quyết phát biểu tại Hội thảo khoa học “Đại tướng Chu Huy Mân - Nhà chính trị, quân sự xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Nghệ An”, ngày 17/3/2023.

Theo Trung tướng Trịnh Văn Quyết, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, dù ở cương vị nào; từ Đội phó Đội Tự vệ Đỏ trong cao trào Xô viết Nghệ - Tĩnh đến Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, đồng chí Chu Huy Mân luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng và con đường mà Đảng, Bác Hồ và Nhân dân ta đã lựa chọn; là một nhà chính trị, quân sự song toàn, có nhiều cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc; là tấm gương đạo đức cách mạng trong sáng. Đồng chí Chu Huy Mân là một trong số ít các tướng lĩnh được thăng quân hàm vượt cấp từ Thiếu tướng lên Thượng tướng vào năm 1974. Đồng chí là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng các khóa III, IV, V; Ủy viên Bộ Chính trị khóa IV, V; đại biểu Quốc hội khóa II, VI, VII. Đại tướng Chu Huy Mân được Đảng và Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, Huân chương Hồ Chí Minh, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Nhà nước ta và các nước bạn.

Người con ưu tú của quê hương Nghệ An

Cùng với tài năng, quá trình phấn đấu và rèn luyện, truyền thống của quê hương Nghệ An đã góp phần vào sự hình thành nhân cách của Đại tướng Chu Huy Mân. Là người con của quê hương Nghệ An, Đại tướng luôn quan tâm đến sự phát triển của địa phương, kịp thời động viên, khuyến khích, đóng góp ý kiến cho Đảng bộ, chính quyền, quân và dân Nghệ An kiên cường chiến đấu, vượt qua thử thách, hy sinh, đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, đưa Nghệ An vượt qua khó khăn để phát triển.

Phát huy truyền thống cách mạng của quê hương Xô Viết, học tập tấm gương Đại tướng Chu Huy Mân, Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ tràn và nhân dân Nghệ An đã luôn đoàn kết, bền bỉ, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành các mục tiêu đề ra, đạt được nhiều thành tựu quan trọng qua các thời kỳ cách mạng, góp phần cùng cả nước giành thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, thực hiện nghĩa vụ quốc tế với các nước bạn Lào và Cam-pu-chia, xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp. Đặc biệt, trong năm 2022, dù gặp khó khăn do dịch bệnh COVID-19, kinh tế suy thoái nhưng Đảng bộ, quân và dân Nghệ An đã hoàn thành 27/28 chỉ tiêu kinh tế - xã hội, trong đó có 6 chỉ tiêu vượt kế hoạch; lần đầu tiên thu ngân sách vượt mức 20.000 tỷ đồng; thu hút FDI xấp xỉ đạt 1 tỷ USD, đứng top 10 cả nước. Công tác chăm sóc y tế được thực hiện tốt; quốc phòng, an ninh được giữ vững; công tác đối ngoại được triển khai đồng bộ, hiệu quả, toàn diện.

Học tập và phát huy tinh thần cách mạng của đồng chí Chu Huy Mân, phát huy truyền thống cách mạng và văn hóa của quê hương, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Nghệ An quyết tâm thực thắng lợi mục tiêu “Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; tăng cường đoàn kết, thống nhất; đưa Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc vào năm 2025; tạo cơ sở để đến năm 2030 trở thành tỉnh khá của cả nước như Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Nghệ An lần thứ XIX đã đề ra”.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý phát biểu tại Hội thảo khoa học “Đại tướng Chu Huy Mân - Nhà chính trị, quân sự xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Nghệ An”, ngày 17/3/2023.

Đánh giá về công lao to lớn của Đại tướng Chu Huy Mân đối với Quân đội nói chung, với tỉnh Nghệ An nói riêng, đồng chí Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An khẳng định, với hơn 70 năm hoạt động cách mạng ở nhiều vùng, nhiều địa phương, chiến đấu ở những chiến trường trọng điểm và làm nhiệm vụ quốc tế, dù trên bất cứ cương vị nào, Ðại tướng Chu Huy Mân cũng luôn cống hiến hết sức mình cho Ðảng, cho Tổ quốc, cho Nhân dân, luôn đặt lợi ích chung của cách mạng lên trên lợi ích cá nhân, cả cuộc đời đồng chí đã gắn liền với sự nghiệp cách mạng của Ðảng và Quân đội. Ðồng chí đã có những đóng góp vào thắng lợi to lớn của sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cũng như nghĩa vụ quốc tế; có những đóng góp quan trọng vào nền khoa học và nghệ thuật quân sự Việt Nam. Những cống hiến to lớn của đồng chí đã góp phần tô thắm thêm lịch sử và truyền thống vẻ vang của Ðảng, của dân tộc, của QĐND Việt Nam anh hùng và của quê hương Nghệ An.

Nguyên Hải